Let op: bijwerkingen

Als je een doosje paracetamol koopt of van de arts medicijnen voorgeschreven krijgt, krijg je er meestal ook een heel boekwerk bij: de bijsluiter. Daarin kun je precies lezen hoe je het medicijn moet gebruiken, wat er eigenlijk in zit en welke bijwerkingen het kan hebben. En nu, in het laatste jaar van mijn studie theologie, denk ik: zo’n bijsluiter zou voor deze opleiding ook zo gek nog niet zijn.

“Lees voor gebruik de bijsluiter.” Wat zou ik gedaan hebben, als ik zo’n boekwerk had gelezen voordat ik theologie ging studeren? Een bijsluiter waar in staat dat deze studie een hoeveelheid aan kennis, nieuwe vrienden en bijzondere momenten ‘oplevert’, dat ze verdieping biedt die ik niet voor mogelijk had gehouden maar ook van tijd tot tijd een keiharde spiegel voor je neus houdt?

Het laatste jaar van de master ‘Gemeentepredikant’ staat in het teken van integreren: het bij elkaar brengen wat je aan kennis tot nu toe hebt opgedaan, wat je nu nog leert en de praktijk. Maar integreren is meer dan dat. Het betekent ook dat je zelf niet buiten schot blijft, dat jij als persoon helemaal meedoet in je studie en in de beroepspraktijk straks. Had dat nu in die bijsluiter gestaan… Want ik kan je vertellen, dat is geen gemakkelijke kluif voor iemand die nog steeds bezig is te leren dat emoties en gevoelens nou eenmaal bij het leven horen en dat die er ook mogen zijn. Ik blijk nog lang niet uitgeleerd, dus liep ik in volle vaart tegen de spiegel.

Dat ik wel wat meer van mijzelf mocht laten zien, zei mijn stagebegeleidster bij onze tussentijdse evaluatie. Ik sputterde wat tegen, pruttelde wat na en protesteerde innerlijk. Want: dat deed ik toch al zo veel? Ik laat toch al veel meer zien dan vroeger, loop tegenwoordig sowieso toch met my heart on my sleeve? Een kleine check in mijn omgeving doen leek de oplossing: dan zou ik vast wel horen, “nee joh, dat valt hartstikke mee!” Gelukkig heb ik lieve mensen om me heen die ook weten wanneer het tijd is om eerlijk te zijn. Dus kreeg ik de spiegel waar ik om vroeg: de muurtjes die ik nog steeds wel op wil trekken, het ‘altijd vrolijk proberen te zijn’, het ‘je stoerder voordoen dan je je voelt’. Oh.

Dus ik sla aan het kauwen, aan het reflecteren en aan het ‘in de spiegel kijken’. Wat kan er anders, wat levert dat op en wat kost dat? Ik denk – na een week kauwen – dat er inderdaad nog wel een laagje ‘schijn’ af kan, niet alleen privé maar ook professioneel. Wat dat oplevert? Hopelijk nog meer verbinding, echte connectie. En dat het wat minder energie kost, allemaal. Maar eerst kost het een hoop. Een professionele, wat meer onpersoonlijke houding zorgt er ook voor dat ik me wat zekerder voel. Probeer ik dichter bij ‘mezelf’ te blijven, ben ik ineens weer bijna net zo zenuwachtig voor een dienst als bij mijn eerste keer voorgaan. Het schild is ‘uit’.

Het wordt zondag en ik preek over de roeping van Samuël, zo’n preek waarvan ik denk, ‘ik zou er zelf eens écht naar moeten luisteren.’

Geroepen zijn door God betekent in de eerste plaats dat je gekend bent en geliefd – met alles erop en eraan, alles wat mooi en minder mooi is, met alles wat pijn doet en waar je verdriet om hebt.

Die roep van God, de God die ons bij name noemt, die is er voor iedereen – niet alleen voor belangrijke koningen en profeten.
En Gods roep hoeft niet te klinken als een donderslag bij heldere hemel.
Die kan ook in hele kleine, alledaagse dingen doorklinken.

Misschien voelt u Gods liefde wel als we een oud, vertrouwd lied van vroeger zingen.
Of als u een mooie bos bloemen ziet staan, een kaars ziet branden…
als er een moment van aandacht is, die hand op de schouder op precies het goede moment.

In dat soort alledaagse dingen klinkt de roep van God door. God die zegt: ik zie jou, jij bent mijn geliefde kind. En de roep om allemaal op onze eigen manier ‘profeet’ te zijn, doordat we iets van Gods liefde uitdragen.

Ik geloof het echt, wat ik daar zeg – anders zou ik het niet zo zeggen in de overweging. En toch blijft het lastig erop te vertrouwen.

Het schild is uit, ik voel me een weekdier zonder beschermlaagje. Het is zoeken naar een nieuwe modus, een nieuwe manier van enerzijds professioneel en anderzijds ook gewoon mezelf te zijn.

Dit is eng. Ik weet niet hoe dit moet en ik kan er niets mooiers van maken.

Will you come and follow me If I but call your name?
Will you go where you don’t know
And never be the same?
Will you let my love be shown,
Will you let my name be known,
Will you let my life be grown
In you and you in me?

Will you love the ‘you’ you hide If I but call your name?
Will you quell the fear inside And never be the same?
Will you use the faith you’ve found
To reshape the world around,
Through my sight and touch and sound
In you and you in me? 

Op hoop van zegen dan maar.