Maandagmorgen 18 maart, 6:40. Het begint langzaam licht te worden en de laatste druppels van een stevige regenbui vallen. Ik cross met mijn mountainbike’je door de nog stille binnenstad van Utrecht, op weg naar de kerk: elke maandagmorgen van de Vastentijd is er in de Janskerk een ochtendgebed van 7:30-8:00.
Maandagmorgen 18 maart, 8:30. Na een verstillend gebed en een gezellig ontbijtje achteraf is het bijna weer tijd om te gaan. Even drink ik de stilte en het licht van de kerk nog in: ‘Ruimte waar het licht kan komen…’ Dan fiets ik via een inmiddels wakkere en drukke stad weer naar huis.
Maandagmiddag 18 maart, 12:12. Pling, een appje: “Ben je veilig thuis?!” Op NOS.nl buitelen de woorden over elkaar heen. 24oktoberplein, tram, schieten, dode(n), aanslag. Utrecht staat op haar kop.
Maandagavond 18 maart, 20:30. De stroom van nieuwsberichten neemt wat af, de drukte op straat neemt weer wat toe. Ik zit aan de keukentafel en knutsel een kubus, terwijl de beelden van de dag nog over mijn netvlies tuimelen.
Het thema bij ons in de EUG/Janskerk voor deze Veertigdagentijd is ‘Broosheid’. Symbolisch ‘reizen’ een aantal kubussen met ons mee, gemaakt van papier en houten stokjes. Kwetsbare materialen, die kwetsbare bouwwerken opleveren. Op de website staat daarover: “Ieder mens loopt vroeger of later in het leven butsen en deuken op,
er ontstaan scheurtjes of scheuren in onze manier van denken en redeneren
wanneer we geconfronteerd worden met de kwetsbaarheid van het leven. Hoe zoeken we daarin naar verbinding? Wat is van blijvende waarde? Waar is ruimte om te worstelen met onze pijn en broosheid?
Is er schoonheid te (her)ontdekken in het gebutste leven?”
Wie wil, kan ook thuis aan de slag met het knutselen van zo’n kubus. Een ervaring op zich – waar ik deze maandagavond mee aan de slag ga.
Daar zit ik dan, met mijn bouwpakketje. Papier, houten stokjes en elastiekjes moeten een kubus gaan vormen. Een beetje stevig, maar vooral ook wiebelig. Broos. Ik zit ermee in mijn handen en bedenk hoe ik de kubus in elkaar ga zetten. Broos? Ja, dat zal wel. Vandaag wil ik een extra stevige kubus bouwen. De elastiekjes wikkel ik stevig om de hoekpunten en de knopen trek ik goed aan. Het voelt stevig. Wat nou, broos? Ik fix gewoon een stevige kubus, temidden van nieuwsberichten die elkaar in rap tempo opvolgen en heli’s van politiek en ziekenhuis die langs blijven vliegen. Zekerheid, stevigheid – dat is waar ik nu behoefte aan heb.
Maar de kubus laat zich niet kisten door mijn hang naar controle. Hoe steviger ik het elastiek om de hoekpunten draai, hoe schever mijn constructie wordt van alle spanning die geen kant op kan. En als ik goed naar het elastiek kijk, zie ik dat dat witte rekplekken begint te vertonen. Ook dit elastiek is broos: het is niet eindeloos rekbaar en zal mettertijd zijn kracht verliezen. De kubus is broos – en ik ben boos. Boos dat de stevigheid maar niet wil komen, boos dat de zekerheid steeds weer door mijn vingers glipt. Even overweeg ik de half-ingestorte kubus door het raam naar buiten de mieteren. Ik doe het niet.
De kubus blijft. Mijn gepruts ermee gaat door. Want mijn boosheid verandert niets aan de onvermijdelijke conclusie: de broosheid is geen vraag van willen of niet willen. Het is een gegeven, dat zich bovendien niet ongedaan laat maken door extra stevige elastiekjes of andere maatregelen.
Uiteindelijk staat de kubus – nou ja, het bouwwerkje. Afhankelijk van je perspectief lijkt het meer of minder op een kubus. Een tent, misschien. Of zelfs een kleine ruimte waar het licht kan komen.
Hoe graag ik het ook anders wil: het leven is broos.
Liefde vraagt om kwetsbaarheid, en kwetsbaarheid om liefde.
Durven we dat, in broosheid en naaktheid voor elkaar te staan en te zeggen: ‘hier ben ik’?
Om zó te zijn, helemaal, zonder opsmuk, alle fratsen en maskers en pretenties uitgedaan, op een hoopje gegooid.
Durf jij dat?
En ik…?
Broos een breekbaar lief,
zoute tranen, zoete mond
De nacht gaat over in de dag
Traag en teder zacht en rond
domineemc.nl 